در راستای مباحث زمینشناسی کشاورزی، خاطر نشان میکند که برای تصمیمگیری درست، جزءجزء مسائل باید عمیق، دقیق و مبتنی بر نیاز و پتانسیلهای بومی محیطی و اجتماعی هر منطقه مدنظر باشند.
در مورد مصرف نهادهها باید اذعان کرد که مقدار کافی از هر نهاده برای تولید یک واحد محصول در نقاط مختلف، تناوب زراعی و پیشینه کشت، ارقام مختلف در شرایط سنی و سلامتی متفاوت، سالهای مختلف و شرایط متنوع زمین، آب، خاک و اقلیم تغییرات زیادی دارد.
مثلاً در مورد نهاده آب، عربییزدی و همکاران (1388) نیاز آبی پسته را 7/7573 مترمکعب به ازای هر کیلوگرم محصول پسته گزارش کردهاند؛ امّا روحانی و همکاران (1387) این مقدار را 1153 مترمکعب اعلام داشتهاند. این در حالی است که انجمن پسته ایران (1392) این مقدار را 5760 مترمکعب اعلام میکند. این ناهمسانی اعداد لزوماً به معنای زیرسؤال بردن هیچیک از این اعداد نمیباشد؛ بلکه ممکن است جامعه آماری متفاوتی داشته باشند. زیرا تنوع همه عوامل دخیل در تولید در هیچ نقطهای از زمین لزوماً با نقاط دیگر یکسان نیست.
در مورد نهاده انرژی و ممیزی انرژی محصولات مختلف کشاورزی در بسیاری از مناطق کشور نیز تحقیقات بسیار متنوعی انجام گرفته است و در معتبرترین مجلات جهان نیز به چاپ رسیدهاند که متأسفانه تصمیمگیران ذیربط و ذیصلاح شاید از وجود چنین مقالاتی نیز بیخبر باشند.
حاصل همه صحبت این است که به منظور تصمیم گیری در سطح کلان باید آمایش سرزمین انجام گیرد. تا وضعیت موجود در تکتک نقاط کشور بررسی شود و نسخه مقتضی آن تجویز گردد. چه بسا تصمیمات یکسان که در همهجا یک نتیجه را نمیدهد.
به قلم محمدباقر لک، وبسایت تخصصی مکانیزاسیون کشاورزی mbagherlak@agrimechanization.com
فهرست منابع
انجمن پسته ایران. 1392. مقایسه نیاز آبی پسته در ایران و آمریکا. وبسایت رسمی انجمن به نشانی: http://www.iranpistachio.org/fa/articles/baqbani/2143-2013-07-13-11-24-10
روحانی، ن.، یانگ، ه.، امینسیچانی، س.، افیونی، م.، موسوی، س.ف. و کامگار حقیقی، ع. 1387. ارزیابی مبادله محصولات غذایی و آب مجازی باتوجه به منابع موجود در ایران. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، 12(46):417-432.
عربییزدی، ا.، علیزاده، ا.، محمدیان، ف. 1388. بررسی ردپای اکولوژیک آب در بخش کشاورزی ایران. نشریه آب و خاک (علوم و صنایع غذایی)، 23(4):1-15.
بدون دیدگاه